Μεγάλη αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 4,4% του ΑΕΠ κατά ESA 2010 ή 4,29% με όρους προγράμματος ανακοίνωσε χθες η Eurostat, κάτι το οποίο “ανοίγει” τον δρόμο στη σημερινή κυβέρνηση ούτως ώστε να λάβει νέα κοινωνικά μέτρα, μέσω φοροελαφρύνσεων και αύξησης των κοινωνικών δαπανών
Πρόκειται για πρωτογενές αποτέλεσμα – «μαμούθ», δεδομένου ότι οι πληροφορίες των προηγούμενων ημερών έκαναν λόγο για αποτέλεσμα 3,9% του ΑΕΠ αναφορικά με το περασμένο έτος. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι στο τέλος του 2018 η κυβέρνηση προχώρησε σε διανομή κοινωνικού μερίσματος και καταβολή αναδρομικών σε ειδικά μισθολόγια, άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ!
Υπεραπόδοση
Εάν δεν είχαν συμβεί τα παραπάνω, τότε το πρωτογενές αποτέλεσμα του 2018 θα είχε προσεγγίσει το 5,5% του ΑΕΠ, ήτοι δύο μονάδες πάνω από τη δέσμευση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%. Ακόμα και έτσι, όμως, το αποτέλεσμα της Eurostat δείχνει υπέρβαση του στόχου κατά τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ για το περασμένο έτος. Η συγκεκριμένη εξέλιξη αναμένεται να χρησιμεύσει στην επανεκτίμηση του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος, την ώρα που η κυβέρνηση έχει ήδη βρει, ως φαίνεται, πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για νέα δέσμη κοινωνικών μέτρων.
Με βάση τα δεδομένα που ανακοινώθηκαν το 2018:
– Το ΑΕΠ διαμορφώνεται σε 184,714 εκατ. ευρώ.
– Το πλεόνασμα κινείται στο 1,1% του ΑΕΠ (1,991 δισ. ευρώ).
– Το πρωτογενές πλεόνασμα φτάνει τα 8,149 δισ. ευρώ.
– Οι δαπάνες γενικής κυβέρνησης αντιστοιχούν σε 83,343 δισ. ευρώ (46,74% του ΑΕΠ).
– Τα έσοδα γενικής κυβέρνησης διαμορφώνονται σε 88,334 δισ. ευρώ (47,82% του ΑΕΠ).
– Το χρέος γενικής κυβέρνησης φτάνει τα 334,573 δισ. ευρώ (181,1% του ΑΕΠ από 176,2% του ΑΕΠ το 2017), λόγω ωστόσο του “μαξιλαριού”, το οποίο, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αναμένεται να αγγίξει τα 50 δισ. ευρώ!
“Μαξιλάρι” 50 δισ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα όποια θετικά μέτρα ληφθούν, είτε μόνιμου χαρακτήρα είτε εφάπαξ, δεν έχουν άμεση σχέση με το ιλιγγιώδες «μαξιλάρι» των 50 δισ. ευρώ, αλλά με το ότι η φετινή πορεία του προϋπολογισμού θα είναι αντίστοιχη με του περυσινού, κάτι το οποίο ανοίγει διάπλατα έναν τεράστιο δημοσιονομικό «χώρο» φοροελαφρύνσεων και ενίσχυσης των κοινωνικών δαπανών.
ΦΠΑ στην εστίαση και 13η σύνταξη
Αναφορικά με το τι σχεδιάζει η κυβέρνηση, φαίνεται ότι υπάρχουν εναλλακτικά σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνηση. Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, εξετάζεται η μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ στην εστίαση, από το 24% στο 13%, κάτι που αποτελεί και αίτημα του κλάδου που θεωρεί ότι η επαναφορά τού συντελεστή σε χαμηλά επίπεδα θα βοηθήσει και στην αύξηση των κρατικών εσόδων. Επίσης, κάποια κυβερνητικά στελέχη αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο επαναφοράς της 13ης σύνταξης, ενώ δεδομένη θεωρείται η πρόθεση της κυβέρνησης να μη μειωθεί το αφορολόγητο όριο από 1.1.2020.
Οι αποφάσεις
Αξίζει να σημειωθεί πως οι αποφάσεις για τα νέα μέτρα ελάφρυνσης θα ληφθούν μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου, αμέσως μετά το ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στην Κίνα, και θα ανακοινωθούν λίγο πριν από τις ευρωεκλογές. Τον σχεδιασμό για τις νέες πολιτικές ελάφρυνσης έχει αναλάβει ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος που θα κάνει και τις σχετικές εισηγήσεις, ενώ οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν από κοινού.
Νησιά και μείωση εισφοράς αλληλεγγύης
Παράλληλα, αναμένεται και η διατήρηση του μειωμένου κατά 30% συντελεστή ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κω και Λέρος) που δέχονται τις μεγαλύτερες προσφυγικές ροές. Να σημειωθεί ότι το μέτρο αυτό λήγει κανονικά στις 30 Ιουνίου 2019.
Επιπλέον, εξετάζεται η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης μέσα από την εφαρμογή νέας κλίμακας υπολογισμού, η οποία προβλέπει μηδενικό συντελεστή για εισοδήματα έως και 30.000 ευρώ. Αυτό το μέτρο ήταν προγραμματισμένο «αντίμετρο» για το 2020 και δεν αποκλείεται να έρθει νωρίτερα, εφόσον το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές συνθήκες. Επίσης, η μείωση του βασικού συντελεστή της κλίμακας υπολογισμού του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων από το 22% στο 20% βρίσκεται μεταξύ των πιθανών μέτρων.
Νέο Μεσοπρόθεσμο με θετικά μέτρα 5 δισ. και μείωση ΦΠΑ
Την ίδια ώρα, αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνολικός σχεδιασμός για τα επόμενα χρόνια, μέσω της κατάθεσης του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022. Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο προέβλεπε συνολικό δημοσιονομικό «χώρο» 3,5 δισ. ευρώ φοροελαφρύνσεων για την τετραετία 2018-2021. Ήδη στο τέλος του 2018 ελήφθησαν μόνιμα μέτρα (φοροελαφρύνσεις και μείωση δαπανών) 910 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 3,5 δισ.
Τώρα, στη συζήτηση θα εισέλθει και το 2022, ανεβάζοντας τον συνολικό διαθέσιμο «χώρο» στα 5 δισ. ευρώ.
Η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ και συγκεκριμένα του υψηλού στο 22% από 24% και του χαμηλού στο 12% από 13% αποτελεί προτεραιότητα για τη σημερινή κυβέρνηση. Το μέτρο είχε προαναγγείλει ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη με σκοπό να εφαρμοστεί από το 2021 και δεν αποκλείεται να έρθει και νωρίτερα, ενώ επίκειται και η επιπλέον μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 20% (φέτος πραγματοποιήθηκε κατά 10%), όπως και η συνέχιση της μείωσης του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις στο 25% την επόμενη τριετία.
avgi